Yemek yeme dürtüsü bazen fiziksel açlıktan, bazen de duygusal açlıktan doğabilir. Ancak çoğu zaman bu ikisini birbirinden ayırt etmekte zorlanabiliriz. Duygusal yeme davranışının farkında varmak ve önlemek için açlığımızın duygusal açlıktan mı fiziksel açlıktan mı kaynaklandığını ayırt etmek oldukça önemlidir.
Duygusal Açlık;
- Olumsuz bir duygu durumu yaşadıktan sonra yemeğe yönelinir.
- Aniden gelişir.
- Aç olunmasa bile yeme isteği duyulur.
- Doyulduğunda yeme isteği ortadan kalkmaz.
- Duygusal doygunluğa ulaşana kadar yemek yemeye devam edilir.
- Şeker, yağ ve karbonhidrat içeren besinler tercih edilir.
- Yedikten sonra pişmanlık, suçluluk ve utanç hissedilir.
Fiziksel Açlık;
- Açlık sinyalleri geldiğinde yemeğe yönelinir.
- Kademeli gelişir.
- Açlık giderildiğinde, tok hissederek yemek bırakılır.
- Doyulduğu zaman yeme isteği ortadan kalkar.
- Genellikle tüketilecek gıdalar dengeli ve besin değerleri daha yüksek seçilir.
- Yedikten sonra memnunluk hissi oluşur.
Yemek yerken duygusal yeme davranışı sergileyip sergilemediğinizi anlamada şu sorular yardımcı olabilir; “Şu anda ne hissediyorum? Bu çikolatayı yemek bana nasıl bir rahatlama sağlıyor? Gerçek ihtiyacım öfkemle başa çıkmak mı, keyif almak mı? Belki de aslında şu an bir paket çikolata yerine sevgiye ihtiyaç duyuyor olabilir miyim?”
Yeme bozuklukları, karmaşık bir durumdur ve profesyonel yardım gerektirebilir. Profesyonel bir uzman, bireyin durumunu değerlendirebilir ve uygun tedavi planını oluşturabilir. Sizi rahatsız eden duygusal yeme davranışınız veya tıkınırcasına yeme ataklarınız varsa mutlaka bir ruh sağlığı uzmanına başvurmalısınız.
Uzman Psikolog Öykü Yıldız
Kaynakça; Akay, G. G. (2016). Yeme bozukluklarında fiziksel açlığı duygusal açlıktan ayırt edebilme. Turkiye Klinikleri Psychology-Special Topics, 1(2), 17-22.
